Rễ cây là cơ quan hấp thụ nước và các chất dinh dưỡng từ đất. Tuy nhiên, rễ cũng là một cơ quan sống, các tế bào rễ cũng cần năng lượng để thực hiện các hoạt động sống. Nguồn năng lượng này được cung cấp chủ yếu từ quá trình hô hấp, đây là lý do tại sao rễ cây cần oxi
1. Tại sao rễ cây cần oxi? Oxi có vai trò gì trong hoạt động hô hấp?
- Sản xuất ATP: Oxi là chất nhận electron cuối cùng trong chuỗi truyền electron của quá trình hô hấp. Khi oxi kết hợp với electron và proton, nó tạo thành nước, đồng thời giải phóng một lượng lớn năng lượng để tổng hợp ATP.
- Phân giải hoàn toàn chất hữu cơ: rễ cây cần oxi giúp phân giải hoàn toàn chất hữu cơ thành CO₂ và H₂O, giải phóng tối đa lượng năng lượng tiềm ẩn trong chất hữu cơ.
- Đảm bảo hoạt động bình thường của tế bào rễ: ATP cung cấp năng lượng cho các quá trình vận chuyển tích cực các ion khoáng vào tế bào rễ, tổng hợp các chất hữu cơ mới, phân chia tế bào,... Nhờ đó, rễ cây phát triển khỏe mạnh, hấp thụ nước và dinh dưỡng hiệu quả.
2. Hậu quả khi rễ cây thiếu oxi
Tại sao rễ cây cần oxi? Cùng phân tích hậu quả của việc rễ cây thiếu oxi để làm rõ hơn vấn đề này:
Hô hấp yếm khí: Khi thiếu oxi, tế bào rễ chuyển sang hô hấp yếm khí. Quá trình này giải phóng ít năng lượng hơn so với hô hấp hiếu khí và tạo ra các sản phẩm độc hại như rượu êtylic, axit lactic,...
Ức chế sinh trưởng: Thiếu năng lượng, tế bào rễ không thể thực hiện các quá trình sinh lý bình thường, dẫn đến rễ cây sinh trưởng kém, thậm chí chết.
Giảm khả năng hấp thụ nước và dinh dưỡng: rễ cây cần oxi, thiếu oxi làm giảm hoạt động của bơm proton, ảnh hưởng đến quá trình vận chuyển các ion khoáng vào rễ, từ đó làm giảm khả năng hấp thụ nước và dinh dưỡng của cây.
3. Các yếu tố ảnh hưởng đến cung cấp oxi cho rễ:
Độ thoáng khí của đất: Đất tơi xốp, nhiều lỗ rỗng giúp cung cấp đủ oxi cho rễ.
Mức độ ngập úng: Đất ngập úng lâu ngày sẽ làm giảm lượng oxi trong đất, ảnh hưởng đến hô hấp của rễ.
Nhiệt độ: Nhiệt độ quá cao hoặc quá thấp đều làm giảm hoạt động của các vi sinh vật trong đất, ảnh hưởng đến quá trình cung cấp oxi cho rễ.
Oxi là yếu tố vô cùng quan trọng đối với sự sống của rễ cây sầu riêng. Việc cung cấp đủ oxi cho rễ sẽ giúp cây sinh trưởng khỏe mạnh, năng suất cao là lý do tại sao rễ cây cần oxi. Do đó, trong quá trình trồng trọt, cần chú ý đến việc cải tạo đất, đảm bảo độ thoáng khí của đất để cung cấp đủ oxi cho rễ cây phát triển.
Trần Ngọc Viễn - Welofarm
